Климаттық өзгерістерді, тәуекелдер мен мүмкіндіктерді басқару

«Отбасы банк» АҚ IFRS S2, сондай-ақ Қаржы нарығын реттеу және дамыту жөніндегі агенттіктің әдіснамалық нұсқауларын қоса алғанда, халықаралық стандарттарға бағдарлана отырып, климаттық тәуекелдердің тәуекелдерді басқарудың жалпы жүйесіне интеграциясын дәйекті түрде дамытады. Климаттық факторлар Банктік тәуекелдердің дәстүрлі санаттарын тікелей немесе жанама түрде күшейтуі мүмкін екенін түсіну – кредиттен операциялық және стратегиялық – Банктің осы тәуекелдерді басқаруға жүйелі көзқарасының негізін қалады.

2024 жылы Банк халықаралық консультанттардың көмегімен физикалық және өтпелі тәуекелдерді жіктеуді қоса алғанда, климаттық тәуекелдерді бағалаудың өзіндік әдістемесін әзірлеуді аяқтады, сондай-ақ сценарийлік талдау мен стресс-тестілеуді пайдалана отырып, кредиттік портфельге ұшыраудың бастапқы диагностикасын жүргізді. Бағалау ипотекалық портфельдің су тасқынына, температуралық ауытқуларға және басқа да климаттық құбылыстарға ең осал аймақтарын анықтауға мүмкіндік беретін географиялық деректерді, кепіл деректерін және жылжымайтын мүлік түрлерін қолдану арқылы жүзеге асырылды.

Климаттық тәуекелдерді басқару қолданыстағы тәуекел процесінің шеңберінде жүзеге асырылады: сәйкестендіру, бағалау, мониторинг және әрекет ету. Төтенше ауа райынан (су тасқыны мен көшкін) кепіл мүлкінің зақымдану ықтималдығы сияқты физикалық тәуекелдер энергия тиімділігі нормаларының қатаңдатылуына, энергия тиімді тұрғын үйге сұраныстың өсуіне және қорландыру саясатының өзгеруіне байланысты өтпелі тәуекелдермен қатар бағаланады.

Талдау негізінде қауіптерді әсер ету дәрежесі, көздері және жиілігі бойынша жіктеуге мүмкіндік беретін Климаттық қауіп матрицасы жасалды. Қаржылық тұрақтылық үшін ең жоғары тәуекелдерден бастап интеграциялануы кезең-кезеңмен жүргізілетін тәуекелдердің басым санаттары айқындалды. Климаттық факторлар ескеріліп, андеррайтинг және мониторинг процестеріне енгізіледі, сондай-ақ климаттың өзгеруінің балама сценарийлерін ескере отырып, күтілетін шығындар мен шығындарды есептеуде қолданылады.

Сонымен қатар, Банк Климаттық факторларды тәуекел-тәбетке, тәуекелдер тізіліміне, есептілікке және қызметтің негізгі көрсеткіштеріне (ҚНК) енгізу бойынша ішкі рәсімдерді әзірлейді. Банк реттеуші ландшафтқа байланысты жүйелі Климаттық күйзелістерге капиталдың тұрақтылығы мен өтімділігін бағалау мақсатында қысқа, орта және ұзақ мерзімді көкжиектерде жүргізілетін тұрақты климаттық стресс-тестілеуге көшуді қарастырады.

«Отбасы банк» АҚ күшейіп келе жатқан экологиялық және реттеуші сын-қатерлер жағдайында бейімделуді, ашықтықты және сенімділікті қамтамасыз ететін климаттық тәуекелдерді басқарудың кешенді, сандық негізделген және стратегиялық кіріктірілген механизмін қалыптастырады.

Климаттық өзгерістерді басқару – корпоративтік басқару жүйесін жетілдіру және стратегия

«Отбасы банк» АҚ климаттық тәуекелдерді басқаруды корпоративтік басқару органдарының қатысуымен іске асырылатын өзінің тұрақты Даму стратегиясының маңызды бөлігі ретінде қарастырады. 2023 жылы ESG-күн тәртібін институциялау мақсатында қоршаған ортаға әсерді, әлеуметтік жауапкершілікті және климаттық бейімделу мәселелерін басқарудың стратегиялық принциптерін бекітетін тұрақты даму саясаты бекітілді. Осы саясатқа сәйкес тұрақты даму стратегиялық шешімдерді ғана емес, сонымен қатар барлық деңгейдегі барлық қызметкерлер мен лауазымды тұлғалардың күнделікті қызметін қамтитын корпоративтік басқарудың негізгі қағидасы ретінде танылады.

ESG күн тәртібін басқару корпоративтік басқарудың интеграцияланған құрылымы шеңберінде жүзеге асырылады. Директорлар кеңесі климаттық құрамдас бөлікті қоса алғанда, тұрақты Даму стратегиясының іске асырылуын қадағалауды қамтамасыз етеді. Басқарма бейінді бөлімшелермен және мамандандырылған комитеттермен бірлесіп ESG-бастамалардың орындалуына, олардың операциялық процестерге ықпалдасуына, сондай-ақ ішкі регламенттеу және сыртқы есептілік деңгейінде тиісті стандарттардың сақталуына жауап береді.

2024 жылы Тәуекел комитетінің функциялары кеңейтілді, ол бизнес-модельдің тұрақтылығына әсер ететін факторларды үнемі талдаумен қатар, климаттық және ESG тәуекелдеріне қатысты ішкі нормативтік құжаттарды бақылауды және алдын ала бекітуді жүзеге асырады. Комитет қысқа мерзімді, орта мерзімді және ұзақ мерзімді болашақта Банктің қызметіне Климаттық тәуекелдердің әсерін бағалау нәтижелерін қарайды. Климаттық тәуекелдерді басқару функцияларын үйлестіруді атқарушы деңгейдің қадағалауымен бейінді бөлімшелер жүзеге асырады.

Банктің тәуекелдерді басқару жүйесі сондай-ақ тұрақты даму контекстінде негізгі болып танылатын беделді және ESG-тәуекелдерін қамтиды. Бұл тәуекелдерді басқару бұқаралық ақпарат құралдарының мониторингі, мүдделі тараптардың кері байланысы, тұрақты консультациялар және сыртқы және ішкі әсер ету факторларын бағалау негізінде жүзеге асырылады. Негізгі мақсат – Банк қызметінің қоршаған ортаға теріс әсерін азайту, клиенттер мен серіктестердің сенімін арттыру, сондай-ақ әлеуметтік тұрақтылықты нығайту.

Банктің ішкі құжаттары тәуекелдің негізгі индикаторларын (KRI) және тиімділікті (ҚНК) әзірлеу мен енгізуді, беделді тәуекелді басқару рәсімдерін, сондай-ақ климаттық салдарларды бағалауды қоса алғанда, ESG-тәуекелдерді бағалау және мониторингтеу тәртібін айқындайды. Болашақта жеткізу тізбегінің тұрақтылығы мен транспаренттілігіне баса назар аудара отырып, ESG-принциптерін жеткізушілермен және контрагенттермен шарттық қатынастарға кезең-кезеңімен интеграциялау қарастырылатын болады.

Қызметкерлерді тұрақты оқытуды және климаттық тәуекел менеджменті және тұрақты даму саласындағы менеджменттің біліктілігін арттыруды қоса алғанда, тұрақтылықтың корпоративтік мәдениетін дамытуға ерекше назар аударылады. Бұл шаралар тәсілдің тұтастығын қамтамасыз етеді, жауапты іскерлік тәжірибені қалыптастыруға ықпал етеді және Банкке өсіп келе жатқан реттеуші және нарықтық үміттерге тиімді бейімделуге мүмкіндік береді. Банктің корпоративтік басқару жүйесі бизнес-модельдің тұрақтылығын нығайта отырып және халықаралық және ұлттық стандарттарға сәйкес ұзақ мерзімді даму үшін негіз құра отырып, стратегиялық және операциялық басқаруға климаттық және ESG-тәуекелдерді жүйелі және кешенді интеграциялауды қамтамасыз етеді.